X’ten Bluesky’a Dijital Göç: Kullanıcılar Neden Yeni Bir Sosyal Medya Deneyimi Arıyor?

2025 yılında, sosyal medya dünyasında dikkat çekici bir hareketlilik yaşanıyor. X (eski adıyla Twitter) platformunda ifade özgürlüğüne ilişkin tartışmalar, binlerce kullanıcıyı alternatif sosyal ağları araştırmaya itti. Bu alternatiflerden biri olan Bluesky, hem bireysel kullanıcılar hem de markalar için yeni bir alan olarak gün yüzüne çıkıyor.

Güncel Olayların Etkisi

Mart 2025’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve bu karara karşı başlayan protestolar, sosyal medyada yeni bir dalgayı tetikledi. X platformunda siyasi görüş belirten bazı hesapların kapatılması veya içeriklerinin gizlenmesi, sansür tartışmalarını beraberinde getirdi. Bu ortamda, daha özgür bir dijital alan arayan kullanıcılar, alternatif platformlara yönelmeye başladı.

2024’ten İtibaren Artan Dijital Alternatif Arayışı

2024’ün sonlarına doğru sosyal medya dünyasında büyük bir dönüşüm başladı. Elon Musk’ın Twitter’ı satın alarak X ismiyle yeniden yapılandırması, bu dönüşümün başlıca nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Twitter’ın klasik yapısından uzaklaşması, platformun kullanıcı deneyiminde ve güvenilirliğinde köklü değişikliklere neden oldu.

Jack Dorsey’in öncülüğünde geliştirilen Bluesky, bu süreçte yeniden gündeme geldi. Başlangıçta Twitter bünyesinde bir proje olarak tasarlanan platform, 2021 yılında bağımsız bir yapıya kavuştu. Merkeziyetsiz yapısı, açık kaynaklı protokolü ve topluluk odaklı yaklaşımıyla kullanıcıların ilgisini çekmeye başladı. Özellikle X’teki kullanıcı deneyiminin zayıflaması, bu göçün hız kazanmasına yol açtı.

Twitter’ın Satılması ve X’e Dönüşümü

Elon Musk’ın Satın Alımı

2022 yılında Elon Musk, Twitter’ı 44 milyar dolar karşılığında satın aldı. Bu süreçte Suudi yatırımcıların da destek verdiği biliniyor. Musk, bu satın almanın ardından Twitter’ı “her şey uygulaması” olarak konumlandırdığı X platformuna dönüştürdü. Ancak bu dönüşüm, sosyal medya kullanıcılarının büyük bir kısmı tarafından hoş karşılanmadı.

X’in Yeni Yüzü ve Kullanıcı Tepkileri

Musk’ın “mutlak ifade özgürlüğü” anlayışı, içerik denetiminin gevşemesine ve nefret söylemlerinin yayılmasına zemin hazırladı. Akademik raporlara göre, platformda bot hesapların sayısı ve toksik içeriklerin yayılımı ciddi ölçüde arttı. Ayrıca, mavi tik sisteminin ücretli hale getirilmesi, platformun güvenilirliğine gölge düşürdü.

Jack Dorsey’in Vizyonu ve İkilemleri

Merkeziyetsizlik Vurgusu

Twitter’ın kurucularından Jack Dorsey, yıllar boyunca sosyal medyanın merkezi yapısını eleştirdi. 2019 yılında başlattığı Bluesky projesi, tam da bu eleştirilerin bir sonucu olarak ortaya çıktı. Dorsey, sosyal medya kullanıcılarının kendi verileri üzerinde daha fazla kontrole sahip olması gerektiğini savunuyordu.

Dorsey’in Ayrılışı

Başlangıçta Musk’ın Twitter’ı satın almasına destek veren Dorsey, daha sonra bu kararından pişmanlık duyduğunu açıkladı. 2024 yılında Bluesky’ın da merkeziyetçi yapılara kayma riski taşıdığını dile getirerek platformun yönetiminden ayrıldı. Bu gelişme, Bluesky’ın bağımsızlık ve şeffaflık vaatlerini güçlendirmesi gerektiğini ortaya koydu.

ABD’de Bluesky’ın Yükselişi

Siyasi Gelişmelerin Etkisi

Bluesky’a olan ilgi sadece Türkiye ile sınırlı değil. 2024 ABD başkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesiyle birlikte, Elon Musk’ın X üzerindeki etkisi daha çok sorgulanır hale geldi. Musk’ın Trump’a verdiği açık destek, X’in tarafsızlığına yönelik eleştirileri artırdı. Trump’a yönelik suikast girişimi sonrası Musk’ın X üzerinden yaptığı destek paylaşımları, platformun politik bir araç olarak kullanıldığı iddialarını güçlendirdi.

Medya ve Kamuoyunun Tepkisi

Bu gelişmelerin ardından, ABD’de birçok medya kuruluşu ve kullanıcı X’ten çekildi. Örneğin The Guardian, X’in “toksik bir medya ortamı” haline geldiğini belirterek platformda artık içerik paylaşmayacaklarını açıkladı. Dijital Nefretle Mücadele Merkezi (CCDH) ve birçok bağımsız gazeteci de benzer kararlar aldı.

7 Kasım 2024 itibarıyla Bluesky’a yalnızca bir hafta içinde 700 bin yeni kullanıcı katıldı. Platform, toplamda 20 milyonu aşkın kullanıcıya ulaştı. ABD’de özellikle gazeteciler, akademisyenler ve sivil toplum aktörleri Bluesky’ı daha güvenilir ve şeffaf bir iletişim alanı olarak benimsedi. Platform, aynı zamanda Threads ve Mastodon gibi alternatifleri geride bırakarak X’e karşı en güçlü rakip haline geldi.

Platformların Karşılaştırması

Aşağıdaki tablo, X (Twitter) ile Bluesky arasındaki temel farklılıkları göstermektedir:

Kullanıcılar Neden Bluesky’a Yöneliyor?

Bu dijital göçü şu nedenlerle açıklamak mümkün:

• Sansür Endişesi: X’te siyasi içeriklere yönelik engellemeler, özellikle muhalif kullanıcıların ifade alanını daraltmış durumda.
• Veri Gizliliği: Merkeziyetsiz yapı sayesinde, kullanıcılar verilerinin kontrolünü ellerinde tutabiliyor.
• Topluluk Odaklı Deneyim: Bluesky, bireysel filtreleme ve bloklama seçenekleriyle daha kişiselleştirilmiş bir sosyal medya deneyimi sunuyor.
• Algoritma Kontrolü: Kullanıcılar, içerik akışlarını kendi kurallarına göre şekillendirebiliyor.
• Alternatif Arayışı: Tek bir platforma bağımlı kalmak istemeyen kullanıcılar, alternatiflerin potansiyelini göz önüne alıyor.
• Ünlülerin Etkisi: Farah Zeynep Abdullah, Danla Bilic, Şahan Gökbakar gibi ünlü isimlerin Bluesky’a geçtiklerini duyurmaları, halk üzerinde etkili oldu.
• Akademik ve Medya Kuruluşlarının Desteği: ABD’de The Guardian gibi köklü medya kuruluşlarının X’ten çekilmesi, alternatif platformlara olan ilgiyi artırdı.

Teknik Farklılıklar ve Kullanıcı Deneyimi

AT Protokolü Nedir?

Bluesky, “Authenticated Transfer Protocol” (AT Proto) adlı bir sistem üzerinden çalışıyor. Bu protokol, farklı geliştiricilerin kendi sunucularını kurarak Bluesky ile entegre çalışabilmelerine olanak sağlıyor. Kullanıcılar da bu sayede daha esnek ve kişiselleştirilebilir bir deneyim yaşıyor.

İçerik ve Akış Yapısı

Platformda gönderiler 300 karakterle sınırlı. Aynı gönderiye dört görsel veya 60 saniyelik videolar eklenebiliyor. Zaman akışında algoritmik öneriler yerine kronolojik bir düzen tercih edilebiliyor. Ayrıca kullanıcılar, ilgilendikleri konulara özel akışlar oluşturabiliyor veya var olanlara abone olabiliyor.

Platformun Geleceği

Her ne kadar Bluesky henüz X kadar yaygın bir ağ olmasa da, son gelişmeler ve artan kullanıcı ilgisi bu platformun geleceği konusunda umut verici sinyaller sunuyor. ABD’deki siyasi gelişmeler ve Türkiye’deki sansür tartışmaları, kullanıcıların alternatif dijital alanlara olan ihtiyacını daha görünür hale getirdi.

Gerek bireysel kullanıcılar gerekse medya kuruluşları için, ifade özgürlüğünü koruyan, şeffaf ve kullanıcı odaklı sosyal medya platformlarının önemi gün geçtikçe artıyor. Bluesky bu noktada öne çıkan güçlü bir aday.

Sonuç

Sosyal medya, yalnızca içerik paylaşım alanı değil; aynı zamanda dijital hakların, ifade özgürlüğünün ve kullanıcı deneyiminin merkezi haline geldi. X’in geçirdiği dönüşüm, birçok kullanıcıyı yeni alternatifler keşfetmeye yöneltti. Bluesky, sunduğu özgürlükçü yapısıyla bu ihtiyaca cevap veren platformlardan biri olarak öne çıkıyor.

Hem Türkiye’de hem ABD’de yaşanan gelişmeler, bu göçün sadece siyasi olaylarla değil; daha geniş çaplı bir dijital dönüşüm arayışıyla bağlantılı olduğunu ortaya koyuyor. Önümüzdeki yıllarda, bu değişimin sosyal medya kullanım alışkanlıklarını kökten etkileyebileceği öngörülüyor.